ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi, kuruluşların aksiyon planlarını oluşturmalarını sağlar, enerji tüketimini azaltmak için hedef belirlenmesini ve enerji performans göstergelerini oluşturulmasını; enerji performansını geliştirmek için ise iyileştirme fırsatlarını belirlenmesini, önceliklendirilmesini ve kayıt altına alınmasını sağlamaktadır. Bununla beraber enerji tipi ne olursa olsun, daha etkin, daha sürdürülebilir enerji tüketimi şeklinde sürekli iyileştirme için gereklilikler üzerine kuralları koymaktadır.
ISO 50001:2011 standardı, Haziran 2011’de ISO Uluslararası Standardizasyon Organizasyonu tarafından yayınlanmıştır ve ülkemizde TS EN ISO 50001 olarak Aralık 2011 de yürürlüğe girmiştir.
Standart; teminden başlayarak tasarım ve tadilat yapılan, enerji performansına önemli etkisi olan ekipman, ürün ve hizmetlerin enerji tüketimi ve verimliliğinin faydalı ömrü hesaba katılarak değerlendirilmesi, enerji performansı ilk gözden geçirmesi ve performansın izlenmesi için baseline belirlenmesi, enerji politikasının, enerji verimli ürün ve hizmetlerin alımını ve enerji performansını geliştiren tasarımları destekleyici olması, üst yönetimin yönetim temsilcisi yanında bir enerji ekibi oluşturması, ölçme ihtiyaçlarının belirlenmesi ve kalibrasyon gibi konular dahil edilmiştir. Standart, organizasyonların, ticari ve endüstriyel binaların enerji performanslarını sürekli geliştirmelerine, kullanımlarını optimize etmelerine ve işletme maliyetini düşürmelerine yardımcı olmak ve dolaylı da olsa sera gazı emisyonlarının azaltılmasına katkıda bulunmak için tasarlanmıştır.
ISO 50001 standardı belgesine sahip olmayan kuruluşlar Verimlilik Arttırıcı Projeleri (VAP) için başvuramayacak.
Avrupa birliği mevzuatlarına uyum çerçevesinde, son dönemde çevre ve enerji konularında oldukça yoğun çalışmalar yapılarak birçok yeni kanun ve yönetmelik yayınlanmıştır.
Türkiye'de Temmuz 2011’de yayımlanan “Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımına Verimliliğin Arttırılmasına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik Taslağı” Madde 15 ve 18 de “2014 yılından itibaren ISO 50001 standardı belgesine sahip olmayan endüstriyel işletmelerin devlet desteği amaçlı hazırladıkları/hazırlattıkları Verimlilik Arttırıcı Projeleri (VAP) için yaptıkları başvuruların kabul edilmeyeceği” hususu yer almaktadır. Bununla birlikte devlet tarafından ve ayrıca AB tarafından ve dünya bankaları aracılığıyla temin edilen çeşitli krediler ve hibelerden faydalanılarak enerji verimliliği ve yönetimine ilişkin çalışmaların kolaylıkla yürütülmesinin önü açılmaktadır.
ISO 50001 EYS, enerji verimliliğiyle bağlantılı sürekli iyileştirme taahhüdünü zorunlu kılmaktadır ve bunu yerine getirmek uygulayıcı kuruluşun yükümlülüğündedir. ISO 50001 EYS standardı kuruluştan enerji tükettiği önemli noktaları (kazanlar, brülörler, kompresörler vs.) ve iyileştirme potansiyeli olan noktaları geçmişteki ve gelecekte beklenen enerji tüketimlerine bağlı olarak belirleyip tanımlamasını talep etmektedir.
ISO 50001 hangi kuruluşlarda uygulanabilir?
-Enerji Yönetimi İçin Hedef Gruplar
-Endüstri ve imalat
-Güç üreticileri
-Zincir mağazalar
-Özel Yönetim Bina Servis Mühendisleri
-Hastane,Banka,Okul,Üniversiteler
ISO 50001 - büyüklüğü ya da coğrafik konumu ne olursa olsun, özel veya kamu, üretim veya hizmet sektöründe faaliyet gösteren her kuruluş için uygundur.
Kuruluşlar enerji fiyatlarını, devlet enerji politikalarını veya küresel ekonomiyi kontrol edemezler, fakat yeni yöntemler geliştirerek enerji kullanımını kontrol altına alma yoluna gidebilirler.
Kuruluşların enerji kaynaklarını ve varlıklarını etkin kullanılmasıyla enerji verimliliğin iyileştirilmesi, hızlı bir şekilde kazanç sağlayacaktır, böylece enerji maliyet ve tüketimini azalacaktır.
ISO 50001 EYS standardı 'enerji tüketiminin azaltılması', 'elektrik tüketiminin azaltılması', 'buhar tüketiminin azaltılması' gibi hep 'ton üretim' ya da 'çalışma saati başına' veya 'adet üretim' gibi üretimle bağdaştırılmış ölçülebilir enerji hedeflerinin konulmasını amaçlamaktadır.
ISO 50001 EYS standardı, Enerji tipi ne olursa olsun, daha etkin, daha sürdürülebilir enerji tüketimi şeklinde sürekli iyileştirme için gereklilikler üzerine kuralları koymaktadır.
ISO 50001 Enerji Yönetim Sisteminin Faydaları
• Maliyetleri azaltır
• Sera Gazı Emisyonlarını azaltarak yasal yükümlülüklere uyumunuzu kolaylaştırır.
• Enerji temininde güveni artırır.
• İş performansını geliştirir.
• Enerji hedeflerini ve politikalarını resmileştirir.
• Mevcut yönetim sistemlerinizle entegre edilebilir.